Γιατί δυσκολευόμαστε να πούμε «Όχι»;

         Έχετε παρατηρήσει ότι μας είναι πολύ δύσκολο, στους περισσότερους από εμάς, να πούμε «όχι», σε κάτι ειδικά που δεν μας ευχαριστεί ή μας κάνει να αισθανόμαστε άβολα ή στενάχωρα; 

          Γιατί αλήθεια μας συμβαίνει αυτό, γιατί δεν εκφράζουμε τι πραγματικά θέλουμε, τι είναι αυτό που μας τρομάζει ή πιο επιεικώς μας συγκρατεί, να προβάλουμε το «θέλω» μας και να πούμε όχι; 

         Ας  δούμε κάποια στοιχεία, που αποδυναμώνουν  τη θέληση μας να πούμε "όχι".  

Μια από τις σπουδαιότερες ηθικές αξίες με την οποία μεγαλώνουμε, είναι η αρετή της προσφοράς ή αυτοθυσίας. Από μικρή ηλικία εκπαιδευόμαστε να κάνουμε συμβιβασμούς και υποχωρήσεις, να προσφέρουμε και να ευχαριστούμε τους άλλους. 

Να καταπνίγουμε τις δικές μας ανάγκες και να καλύπτουμε τις ανάγκες των άλλων, με προτεραιότητα τους «σημαντικούς άλλους» (γονείς, συγγενικό περιβάλλον).  Έτσι προάγεται η ανάπτυξη του ατόμου, η συνεργασία και η κοινωνική εξέλιξη.

Ωστόσο, πολύ συχνά βρισκόμαστε παγιδευμένοι στο καθήκον και νιώθουμε υποχρεωμένοι να υπακούσουμε τις ανάγκες των άλλων και να βάλουμε στην άκρη τις δικές μας. Όλοι έχουμε εμπλακεί σε δραστηριότητες τις οποίες δεν είχαμε ούτε το χρόνο, ούτε την  ενέργεια να αναλάβουμε, λόγω της δυσκολίας μας να αρνηθούμε. 

Κυριαρχεί μια μορφή προκατάληψης και έχει περάσει και σαν κοινωνικό μήνυμα ότι, αυτοί που φροντίζουν τον εαυτό τους, γνωρίζουν τα όριά τους και προσφέρουν στους άλλους μόνο όσα μπορούν, είναι εγωκεντρικοί , αδιάφοροι και ‘’καλοπερασάκηδες’’.

Τι κάνουμε λοιπόν, για να μην μας χαρακτηρίσουν έτσι και μας απορρίψουν; 

Πολύ απλά, καταλήγουμε θύματα του ρόλου  του «σωτήρα» που επιλέξαμε και ενεργοποιείται το «σχήμα της αυτοθυσίας» (Σημ. Θα αναφερθούμε σε άλλο άρθρο, για τη θεωρία σχημάτων). Ενώ έχουμε την επιθυμία να πούμε «όχι», χάνουμε το κουράγιο μας, φοβόμαστε την κριτική και την απόρριψη (νοιώθουμε ότι οι άλλοι, θα μας εγκαταλείψουν)  και υποχωρούμε πάλι.

Λέμε «ναι» προσπαθώντας να αποφύγουμε τις συνέπειες του να αρνηθούμε δηλ των συναισθημάτων της ενοχής που συνοδεύουν την άρνηση.

Φοβόμαστε ότι δε θα είμαστε πλέον αρεστοί, δεν θα πάρουμε θετική αναγνώριση, αν δεν σκεφτόμαστε και βοηθούμε τους άλλους.

Δε θέλουμε να θέσουμε σε κίνδυνο τις σχέσεις μας. Μπορεί να πληγώσουμε, ή να προκαλέσουμε το θυμό και την απογοήτευση αυτού στον οποίο αρνούμαστε (δεν λαμβάνουμε βεβαίως υπόψη –πολύ κακώς- το θυμό, την εξάντληση και την απογοήτευση που νοιώθουμε εμείς- σιγά μη κοιτάξουμε τον εαυτό μας!!!).

Αναλαμβάνουμε υποχρεώσεις  και υπερφορτώνουμε το πρόγραμμά μας, για να νιώθουμε ότι είμαστε χρήσιμοι και σημαντικοί.

Δεν μπορούμε να είμαστε παραγωγικοί και αποτελεσματικοί, όταν αναλαμβάνουμε πολλές ευθύνες. Το αποτέλεσμα είναι να νιώθουμε άγχος κατά τη διάρκεια μιας έντονης ημέρας, και συναισθήματα αποτυχίας και χαμηλής αυτοεκτίμησης στο τέλος της, καθώς, όσο και να προσπαθήσουμε, δεν καταφέραμε να τους ικανοποιήσουμε όλους. (Ένα από τα ψέματα που λέμε στον εαυτό μας, είναι: « Πρέπει να τους ικανοποιώ όλους, για να με αγαπούν και να με αποδέχονται»).

Υποτιμάμε την ανάγκη μας για ανάπαυση και ξεχνάμε ότι έχουμε το αναφαίρετο δικαίωμα να αρνούμαστε, χωρίς να χρειαστεί να δώσουμε δικαιολογίες ή εξηγήσεις.

Επιπλέον, θέτουμε σε πραγματικό κίνδυνο τις σχέσεις με τους άλλους, γιατί η αδυναμία μας να πούμε «όχι», δημιουργεί θυμό και την αίσθηση ότι γινόμαστε θύματα εκμετάλλευσης από τους γύρω μας, καθώς θυσιάζουμε την προσωπικά μας θέλω,  για χάρη τους.

Το να βάζουμε όρια και να λέμε «όχι» δηλώνει την προσωπική μας ευθύνη να φροντίσουμε τον εαυτό μας, την εσωτερική γαλήνη μας και απαιτεί την ικανότητά μας να υπερασπιζόμαστε τις ανάγκες μας και τις προτεραιότητές μας.

Να θυμόμαστε ότι όποιος πραγματικά μας αγαπά, μας αποδέχεται γι’ αυτό που είμαστε και όχι γι’ αυτό που θα ήθελε αυτός να είμαστε. 

Ας είμαστε ο εαυτός μας…και όπως λέει και μια φίλη μου, ‘’ Όσοι πιστοί προσέλθετε….’’. 

  

Πηγή: www/google/Τα ψέμματα που λέμε στον εαυτό μας.