Μητρότητα: Η μοναδική σχέση Μητέρας και παιδιού

Οι ψυχικές σχέσεις ανάμεσα απ’ τη μητέρα και το παιδί έχουν φωτιστεί τις τελευταίες δεκαετίες από σημαντικές έρευνες. 

Αυτές έχουν δείξει ότι πρέπει να αναθεωρήσουμε πολλές προκαταλήψεις και στερεότυπα του παρελθόντος. 

Πρώτα πιστεύαμε ότι υπάρχει το λεγόμενο «μητρικό ένστικτο», που ασυνείδητα κάνει τη γυναίκα να αισθάνεται και να καταλαβαίνει πως πρέπει να συμπεριφερθεί στο παιδί της.

Σ’ αυτό συμπεριλαμβάνονταν και η γνώμη ότι και σε ζητήματα της εκπαίδευσης, οι μητέρες πετυχαίνουν άθελά τους το «σωστό». 

Η εμπιστοσύνη στη μητρότητα ήταν τόσο μεγάλη, ώστε αισθανόταν κανείς απαλλαγμένος από το καθήκον να προετοιμάσει τη μητέρα στη συναναστροφή με το παιδί.

Σήμερα γνωρίζουμε ότι ανάμεσα στη μητέρα και στο παιδί διαδραματίζονται καταπληκτικές και ποικίλες ψυχικές διαδικασίες ήδη από την πρώτη ηλικία της ζωής του. Αυτές δεν κατευθύνονται από τα ένστικτα, αλλά είναι έκφραση της αμοιβαίας αλληλεξάρτησης αυτών των δύο συντρόφων, που αποτελούν μια ενότητα ζωής(συμβίωση).

Το παιδί χρειάζεται τη μητέρα και η μητέρα έχει ανάγκη να αναλάβει το παιδί, να το περιποιηθεί και να το μεγαλώσει. Αλλά το πως διαμορφώνεται η ψυχική σχέση ανάμεσα στη μητέρα και το παιδί, αυτό εξαρτάται από το χαρακτήρα, την ψυχική κατάσταση και τις ψυχολογικές γνώσεις της μητέρας. 

Θα μπορέσει να διαμορφώσει ωφέλιμα τη σχέση προς το παιδί, τότε μόνο, όταν έχει αναπτυγμένη τη γενική της ικανότητα για επαφή με τους συνανθρώπους της. 

Μόνο η ψυχική υγεία της μητέρας εγγυάται την κατά κάποιον τρόπο σωστή της συμπεριφορά προς το παιδί, αν και εδώ χρειάζονται ψυχολογικές γνώσεις, ώστε ακόμη και η υγιής μητέρα, να μην παραπλανήσει την ανάπτυξη του παιδιού.

Όταν η μητέρα κρατάει στην αγκαλιά της το νεογέννητο παιδί της αισθάνεται- αν δεν υπάρχει καμιά δυσμενής δομή του χαραχτήρα- απερίγραπτη χαρά για το πλάσμα που έφερε στη ζωή. 

Πρέπει να δει κανείς τα μάτια των μητέρων στις μαιευτικές κλινικές, όταν τους δείχνουν τα παιδιά μετά από τον επώδυνο τοκετό. Αλλά τα τρυφερά αισθήματα μόνα τους δεν αρκούν για τη μητρότητα. 

Το παιδί πρέπει με κοπιαστική και επίπονη περιποίηση και φροντίδα να αναπτυχθεί σε άνθρωπο. 

Απ’ αυτό το καθήκον αναλογεί στη μητέρα κυρίως στο πρώτο χρόνο- αλλά και αργότερα - το μεγαλύτερο μέρος. 

Αυτή είναι που μεταβιβάζει στο παιδί τις πρώτες και αποφασιστικές εμπειρίες ανθρώπινης σχέσης και στέκει, θα λέγαμε, στην πύλη εισόδου της κοινωνικής ζωής, όπου πρέπει να εισαχθεί το αναπτυσσόμενο παιδί.

Πηγές:  G. Rattner. “Ψυχολογία της Γυναίκας”., Αθήνα, 1998.

              Ellis.  H. Man and Woman, London,  1894

              www. google /Μητέρα και παιδί