Πως μπορώ να γίνω καλός γονιός ;

Η μεγαλύτερη ανησυχία των γονέων, ειδικά όταν το παιδί είναι μικρό, είναι, για το πώς θα είναι «καλοί γονείς» και με ποιο τρόπο θα πρέπει να διαπαιδαγωγήσουν το παιδί τους, όταν δεν συμμορφώνεται με τις παραινέσεις και συμβουλές των ‘’μεγάλων’’ και γενικά δεν συμβαδίζει με τις νόρμες και τους κανόνες που θέτουν οι ίδιοι μες στην οικογένεια..

Έχουμε βιώσει, είτε λίγο είτε πολύ, «σκηνές απείρου κάλλους» όπου ο/η μικρός/η δεν υπακούει σε κάποιον γονέα ή κάνει συνεχώς «σκανδαλιές» και η απάντηση του γονέα να συνοδεύεται από φωνές, ξύλο ή άλλη τιμωρία, που αντί να διδάσκει, καταρρακώνει και συνθλίβει την προσωπικότητα του παιδιού.

Είναι γεγονός, το να είσαι καλός γονιός είναι μια τέχνη. Στις συνηθισμένες περιπτώσεις, η κοινωνία, η κουλτούρα, το σχολείο και το οικογενειακό περιβάλλον που μεγαλώσανε οι γονείς, τους εξοπλίζουν με τις γνώσεις και με τα ψυχικά αποθέματα για ν’ ανταποκριθούν και να λειτουργήσουν επαρκώς, σαν γονείς. 

Ωστόσο, για να μπορέσει να λειτουργήσει μια οικογένεια και να μεγαλώσει ένα παιδί σωματικά, πνευματικά και ψυχικά υγιές, η βάση δεν είναι το καλός, αλλά το γονιός.

Όλοι γνωρίζουμε ότι εκατομμύρια παιδιά έχουν μεγαλώσει, μεγαλώνουν και θα μεγαλώνουν με γονείς μετριότατους ή και κακούς, σε ότι αφορά τη γονεϊκή τους λειτουργία. Και για να είμαστε και αντικειμενικοί, ποτέ κανένα παιδί δεν ανατράφηκε με τέλειους γονείς. Όλοι είχαν προβλήματα, ανεπάρκειες, δυσκολίες, κ.λ.π, ,γιατί απλούστατα κανείς/μια δεν είναι τέλειος. Το θέμα λοιπόν δεν είναι να δούμε αν είναι τέλειοι οι γονείς. Το ζητούμενο είναι να υπάρχουν γονείς. 

Απ’ τη πλευρά των γονιών λοιπόν, σε ότι έχει σχέση με την ανατροφή και τη διαπαιδαγώγηση, αν θέλουμε πραγματικά να βοηθήσουμε τα παιδιά μας να ξεμάθουν (αποβάλλουν) ανεπιθύμητες συμπεριφορές και να μάθουν κάτι περισσότερο χρήσιμο στη θέση τους, πρέπει να αλλάξουμε τον τρόπο με τον οποίο τα αμείβουμε [ενισχύουμε] ή δεν τα αμείβουμε για τις πράξεις τους.

Για να έχουμε καλύτερα αποτελέσματα, οι ενισχυτές,  όπως οι περιποιήσεις, οι αγαπημένες δραστηριότητες, ο έπαινος και η ενθάρρυνση  πρέπει να ακολουθούν αμέσως μετά την επίδειξη της επιθυμητής συμπεριφοράς του παιδιού.

Με την ανταμοιβή δεν αναφερόμαστε απαραίτητα σε υλικά αντικείμενα ή όταν χρησιμοποιούμε τιμωρία δεν αναφερόμαστε στην σκληρή επώδυνη σωματική τιμωρία Προσπαθούμε να βοηθήσουμε τα παιδιά να δουν ότι ορισμένες συμπεριφορές προκαλούν επιθυμητές συνέπειες όπως, αποδοχή, έπαινο, δώρα, εκτίμηση, προνόμια, στην κοινωνική ζωή ενώ άλλες μορφές συμπεριφοράς, όχι.

Τα παιδιά μαθαίνουν ένα μεγάλο μέρος της κοινωνικής τους συμπεριφοράς μιμούμενα τους άλλους.  Μαθαίνουν μέσα από παρατηρήσεις των «σημαντικών άλλων» (γονείς, τροφός, παππούδες,κ.λ.π) στο περιβάλλον τους, αντιγράφουν αυτά που εκείνοι κάνουν και λένε.

Για να διδάξουμε σε ένα παιδί καινούργιους τρόπους συμπεριφοράς  πρέπει να του δώσουμε την ευκαιρία να παρατηρήσει κάποιο πρόσωπο που εκτελεί τις επιθυμητές συμπεριφορές.

Αν διασφαλίσουμε [μέσα σε ασφαλή όρια] ότι το παιδί θα μπορεί να υποστεί τις συνέπειες των πράξεων του, τότε θα έχουμε έναν αποτελεσματικό τρόπο αλλαγής συμπεριφοράς. Στο ίδιο θετικό πλαίσιο θα πρέπει να θέτουμε κάποιους κανόνες, οι οποίοι πρέπει να εφαρμόζονται με συνέπεια.

Αν ένα παιδί μεταχειρίζεται με άγριο τρόπο κάτι που του ανήκει [ π.χ σπάει το αγαπημένο του παιχνίδι ] , τότε υπάρχει μεγαλύτερη πιθανότητα να μάθει να είναι προσεκτικό, αφού πρέπει να μείνει χωρίς αυτό. Όταν όμως τρέχουμε να αντικαταστήσουμε αμέσως το παιχνίδι, το παιδί είναι πιθανό να συνεχίσει να είναι καταστροφικό. 

Όσο αφορά την τιμωρία αυτή είναι αποτελεσματική όταν επιβάλλεται λίγο πριν ή αμέσως μετά την έναρξη της κακής συμπεριφοράς ώστε το παιδί να ξέρει, για ποια συμπεριφορά τιμωρείται.

Δεν θα πρέπει να παραλείπουμε πριν επιβάλλουμε στο παιδί μια τιμωρία, (π.χ. θα μείνεις στο δωμάτιό σου για μισή ώρα, δεν θα δεις κινούμενα σχέδια για 2 ώρες, κ.λ.π) κατά τη διάρκεια της ανάρμοστης συμπεριφοράς, να του λέμε ένα μη, σταμάτα δεν είναι σωστό, κ.λ.π, ώστε οι λέξεις αυτές να χρησιμεύουν σαν σήματα [ σινιάλα] όταν αργότερα επιχειρήσει να ξανακάνει το ίδιο ή κάτι παραπλήσιο.

Επίσης  όταν τιμωρούμε ένα παιδί θα πρέπει να φροντίζουμε να το κάνουμε με ουδέτερο τρόπο,  χωρίς θυμό, οργή και απειλές, όσο πιο αμέτοχοι συναισθηματικά είμαστε τόσο το καλύτερο και αυτό γιατί το παιδί πρέπει να καταλάβει ότι τιμωρείται γιατί η πράξη που έκανε είναι ανάρμοστη και όχι γιατί εμείς απλά θυμώσαμε μαζί του. 

Και κάτι ακόμη, θα πρέπει να του δώσουμε το μήνυμα, ότι «κολάζουμε» την πράξη (συμπεριφορά) και όχι το ίδιο το παιδί. Και σαφώς η τιμωρία δεν έχει καμία σχέση με τα συναισθήματα που τρέφουμε γι’ αυτό, δηλ. σαν γονείς πάντα θα το αγαπάμε, θα το φροντίζουμε και θα είμαστε περήφανοι που είναι παιδί μας

.

Τέλος πέραν της τιμωρίας και σε ένα γενικότερο πλαίσιο, με το να λέμε στα παιδιά τι να κάνουν, παρά τι να μην κάνουν τους δίνουμε έναυσμα και κίνητρα για δράση, χωρίς να τα αποτρέπουμε. Ο στόχος μας  είναι να χτίσουμε τις δυνάμεις του παιδιού, κι όχι να μεγεθύνουμε τις αδυναμίες του κι αυτό επιτυγχάνεται πολύ καλύτερα με τέτοιου είδους προτροπές.

 Παρ’ όλα αυτά ο προβληματισμός αν είμαστε καλοί γονείς πάντα θα κυριαρχεί στη σκέψη μας και κάποιες φορές θα μας δημιουργεί και ενοχικά συναισθήματα, όταν κάνοντας αυτοκριτική ανακαλύπτουμε ότι κάπου ίσως δεν αντιμετωπίσαμε σωστά μια «παρεκτροπή» του παιδιού μας. 

 

Να θυμόμαστε ότι ο/η καθένας/μια είναι αυτό που έχει μάθει να είναι με τα βιώματα και τις εμπειρίες που έχει ζήσει και αν σε κάποια πράγματα νοιώθει ότι δεν μπορεί ν’ αλλάξει, μπορεί να βελτιωθεί. Κι αυτό αλλαγή είναι…αν το καλοσκεφτούμε.

 Το σημαντικότερο στην προσπάθεια να πετύχουμε στο λειτούργημα «γονιός», είναι να έχουμε αποθέματα αγάπης άνευ όρων, υπομονής, στοργής και κατανόησης και όλα αυτά να τα δίνουμε με απλοχεριά και με χαρά τη στιγμή που γεννιέται ένα παιδί μέχρι που θα κλείσουμε τα μάτια μας. 

Όταν υπάρχουν αυτά τα στοιχεία, ότι και να έρθουν....... θα είναι επιτυχημένα.

 Οι γονείς πρέπει να έχουν πάντα κατά νου, πως η σχέση τους με το παιδί μπορεί να περάσει δοκιμασίες. Είναι πολύ σημαντικό να ξοδεύουν αρκετό χρόνο με το παιδί για να διατηρήσουν τη σχέση τους ζωντανή και λειτουργική. Καλό θα ήταν να βρουν - μέσα από τη συζήτησή τους με το παιδί - μια ευχάριστη δραστηριότητα και να αλληλεπιδρούν έτσι, τουλάχιστον μερικές φορές την εβδομάδα.

Η αλήθεια είναι ότι δεν μπορεί κανείς να μας διδάξει πώς να είμαστε καλοί γονείς, αλλά ο καθένας, αν αποδεχτεί πρώτα τον εαυτό του και αγαπήσει πραγματικά τον εαυτό του, τότε το ίδιο θα κάνει και με το παιδί του. Γιατί θα λειτουργεί πάντα με βάση το δικό του παιδί (όπως κάνει και με τον εαυτό του) και όχι με βάση το παιδί που φαντάζεται ότι έχει ή το παιδί που θα ήθελε να έχει. 

Κλείνοντας (αν και ίσως να γίνομαι κουραστικός γιατί το έχω επαναλάβει σε πολλά άρθρα), τα παιδιά για να μπορέσουν να διαμορφώσουν ένα όμορφο συναισθηματικό και πνευματικό κόσμο, χρειάζονται Αγάπη άνευ όρων και πειθαρχία και όχι τιμωρία. Αυτά αν τους τα προσφέρουμε, έχουμε κάνει ως γονείς, ότι καλύτερο μπορούμε!!!

Να είστε υγιείς, αισιόδοξοι και δημιουργικοί!!!

Πηγή: www. google / Γονείς και Παιδί.